Bolu'da geçtiğimiz ay boğaz ağrısı, mide bulantısı ve baş dönmesi şikayetiyle Z.A. isimli kadın, İzzet Baysal Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne başvurdu. Sonrasında ise Z.A.'nın. şikayetlerinin geçmemesi üzerine beyin omurilik sıvısından (BOS) örnek alındı. Hastadan alınan örnekler daha sonra İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Nörodejeneratif Hastalıklar Araştırma Laboratuvarı'na gönderildi. Burada yapılan testlerde Z.A.'nın beyin dokusunda 'deli dana' hastalığı tespit edildi. Z.A.'nın İzzet Baysal Devlet Hastanesi Palyatif ünitesinde izole alanda tedavisinin devam ettiği öğrenildi.


Peki, deli dana hastalığı nedir? Deli dana hastalığı insana bulaşır mı? Deli dana hastalığının belirtileri nelerdir?

Dana Hastalığı (BSE) Nedir?

Deli dana hastalığı, sığırların sinir sistemini etkileyen ölümcül ve bulaşıcı olmayan bir hastalıktır. Tıbbi adı Bovine Spongiform Encephalopathy (BSE)’dir.


Hastalık, “prion” adı verilen anormal proteinlerin beyinde birikmesi sonucu sinir hücrelerinin hasar görmesine ve beynin süngerimsi bir yapıya dönüşmesine yol açar.

Deli dana hastalığı insana bulaşır mı?

Evet, bazı durumlarda insana bulaşabilir.
İnsanda görülen türü vCJD (variant Creutzfeldt-Jakob Disease) olarak bilinir. Bu hastalık, BSE’li sığırdan elde edilen et veya et ürünlerinin tüketilmesiyle bulaşabilir.

Ancak bulaşma riski çok düşüktür ve özellikle 2000’li yıllardan sonra alınan önlemler sayesinde neredeyse ortadan kalkmıştır.

Belirtileri Nelerdir (Sığırlarda)?

Deli dana hastalığı sığırlarda genellikle yavaş gelişir ve belirtiler ortaya çıkmadan önce aylar geçebilir.
Belirtiler şunlardır:

  • Davranış değişiklikleri (huzursuzluk, saldırganlık)

  • Denge kaybı ve koordinasyon bozukluğu

  • Süt veriminde azalma

  • Kilo kaybı

  • Aşırı hassasiyet veya korku hali

Bu belirtiler ortaya çıktıktan sonra, hayvan genellikle haftalar içinde ölür.

🧍‍♂️ İnsanlarda Belirtileri (vCJD):

İnsanda ortaya çıkan varyant Creutzfeldt-Jakob Hastalığı (vCJD) çok nadir görülür, fakat ölümcüldür.
Belirtileri:

Kadın arkadaşını yerlerde sürükledi
Kadın arkadaşını yerlerde sürükledi
İçeriği Görüntüle

  • Hafıza kaybı ve kişilik değişiklikleri

  • Kas koordinasyon bozuklukları

  • Depresyon, halüsinasyon

  • Görme kaybı

  • Son aşamada konuşma ve hareket kaybı

Ne yazık ki, kesin bir tedavisi yoktur ve hastalık ilerledikçe ölümle sonuçlanır.