EYT düzenlemesi, milyonlarca kişiye emeklilik yolunu açtı, hala işlemlerini yapan, maaşları bağlanmayanlar da var.  8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar, artık prim ve hizmet süresi şartını tamamlayarak emekli olabiliyor.

Eksik primlerin çalışarak tamamlanabileceği gibi, toplu ödeme yöntemleri de bulunmaktadır. Bu yöntemlerden biri de ihya olarak adlandırılıyor. Ancak ihya için yapılacak ödemeler Temmuz ayı itibariyle artış göstereceği için, bu ay içerisinde başvuranlar avantajlı olacaktır. Üstelik ödeme için de 3 aylık bir süre verilmektedir. İşte ihya ile ilgili merak edilen soruların yanıtları...

Bağ-Kur prim borçları için 2008, 2015, 2018 ve 2021 yıllarında yapılan düzenlemelerle önemli fırsatlar sunuldu. Bu düzenlemelerle prim borçları silinirken, hizmet süreleri donduruldu. Sigortalılar, dondurulan hizmet sürelerini geri kazanmak için ihya yapabilirler. İhya edilecek miktar, günlük asgari ücretin yüzde 34.5'i oranında hesaplanır. Günlük prime esas kazanç alt sınırı şu anda 333,60 lira olarak belirlenmiştir. İhya talebinde bulunan bir kişi, her bir gün için 115,09 lira ödemek durumundadır. Örneğin, 2 yıl süresince dondurulan hizmeti olan bir Bağ-Kur sigortalısı, ihya için başvuruda bulunursa toplamda 230.180 lira ödeme yapmalıdır.

Asgari ücretin yüzde 30 oranında artışla net 11.058 lira olması durumunda brüt asgari ücret 13.010 lira seviyesine yükselir. Bu ücret üzerinden ihya yapıldığında, günlük olarak 149,62 lira ödeme yapılması gerekmektedir. Bu durumda her bir gün için 34,53 lira fark ortaya çıkar. Fark, 1 aylık ihya durumunda 1.035 lirayı aşacakken, 2 bin günlük prim için 69.000 lirayı geçecektir. 2 bin günlük ihya için 310.000 liradan fazla bir ödeme yapılması gerekmektedir. Eğer asgari ücret yüzde 35 oranında artış gösterirse, 1 günlük ihya tutarı 155,37 lira olacakken, 1 aylık ihya tutarı 4.661 liraya ulaşacaktır.

Doğum ve askerlik borçlanmasında ise brüt asgari ücretin yüzde 32'si kadar ödeme yapma imkanı bulunmaktadır. Bu durumda daha düşük bir ödeme yapılması söz konusudur. Ayrıca, borçlanmada tüm süreler değil, ihtiyaç duyulan süre kadar işlem yapılabilir. Ancak, kişinin borçlanma veya ihya hakkının olması da önemli bir faktördür. Özetle, geçmiş günlerini ihya etmek isteyen kişiler, yapacakları ödemeyle tüm günlerini geri kazanabilir ve primlerine ekletebilir.

Editör: Bilal Kayaaltı