Diken yazarı Levent Gültekin, “Gelecek Partisi’nin bir geleceği var mı?” başlıklı yazısında, demokrasi, özgürlük, barış, gelir adaletsizliğine dikkat çekti. İşte Gültekin’in o yazısı: Mesela ‘iktidar olabilecek mı?‘ Veyahut ‘ülkedeki siyasi tıkanıklığı açacak etkili bir aktör olabilecek mi?‘ Ya da ‘siyasete yeni bir ses, yeni bir anlayış kazandırabilecek mi?‘ Bu sorulara yönelik yorumlara geçmeden önce partinin kuruluş toplantısında Ahmet Davutoğlu’nun açıkladığı ilkelere ve vurguladığı değerlere yönelik birkaç cümle etmek istiyorum. Ahmet Davutoğlu bu konuşmada esas aldıkları ilkelere, yaklaşımlara, benimsedikleri siyaset anlayışına yönelik dikkat çekici sözler söyledi. Toplantıya Atatürk’e bir dakikalık saygı duruşu ile başlanması dikkat çekiciydi. Mesela ‘özgürlükçü laiklik‘ dedi. ‘Demokrasi’ dedi. ‘Özgürlük, eşitlik, adalet, bağımsız yargı‘ dedi. ‘Liyakat, siyaset ahlakı, medya özgürlüğü’ gibi konulara sıklıkla vurgu yaptı. Kuvvetler ayrılığına dayalı yeni bir sistem vaadinde bulundu. Kimlik, inanç, mezhep ayrımcılığına karşı olduğunun altını özellikle çizdi. Kısacası muhalifken bütün siyasi aktörlerin vurguladığı genel geçer değerlerin neredeyse tamamına özenle vurgu yaptı. Ahmet Davutoğlu’nu dinlerken dudaklarımdan “güzel konuşma” kelimeleri dökülürken içimden yükselen “peki bütün bunları iktidardayken, yetki elinizdeyken niçin yapmadınız?” sorusunu bastırmaya gücüm yetmedi. Çünkü konuşmasında bu sesi yok etmeye yönelik tek bir cümle söylemedi. Mesela AK Parti’de yetkili pozisyonlardayken yaptıkları ile bugün söyledikleri arasındaki o devasa farkın nereden kaynaklandığını izah etmedi. ‘Siyaset felsefesi açısından bir değişim oldu mu, olduysa hangi konularda ve hangi bağlamda oldu?’ konusuna hiç girmedi. Sanırım Ahmet Davutoğlu’nun önündeki en büyük engellerden biri insanların içinden yükselen o ses olacak. Dahası Davutoğlu’nun da vurguladığı demokrasi, özgürlük, eşitlik, adalet, liyakat gibi değerlere yönelik bütün sözlerin, kelimelerin yıprandığını, topluma tesir edecek bir etkilerinin kalmadığını göz önüne alırsak işi daha da zorlaşıyor. Hele muhalifken demokrat, özgürlükçü, eşitlikçi, liyakatten yana olanların iktidara geldiklerinde bu değerleri nasıl da kolayca göz ardı ettiğini defalarca tecrübe etmiş bir toplum için ‘söz‘ bütünü ile anlamını yitirdi. Çünkü toplum artık siyasetçilerin ne söylediğinden daha çok ne yaptığına bakıyor. Diğer bir sorun ise, bütün dünyada partili demokrasinin derin bir krize girdiği tartışmaları yapılırken, eski siyaset anlayışının bütün dünyada miadını doldurduğu konuşulurken Davutoğlu’nun parti kurup, geleneksel bir anlayış çerçevesinde bunu ilan etmesi ‘yeni bir şey yok‘ duygusunun oluşmasına de neden oluyor. Daha doğrusu toplumda giderek yükselen yeni, farklı bir siyaset anlayışı ve yöntemi beklentisini karşılayacak en küçük bir emare de yoktu. Peki bütün bunlara rağmen Gelecek Partisi’nin siyasette bir geleceği var mı? Bu soruya yukarıdaki soru başlıkları çerçevesinde kendimce bazı yorumlar getireceğim. Gelecek Partisi iktidar olabilir mi? Cumhurbaşkanlığı sisteminin bir partinin tek başına iktidar olmasına imkan vermediğini hepimiz biliyoruz. Yani iktidar olmak için yüzde 50+1 oya ihtiyaç var. Bu nedenle bu sistemle gidilecek bir seçimde partilerden çok toplumsal cephelerin yarışacağı açık. Seküler, muhalif kesimlerde Ahmet Davutoğlu’na yönelik geçmiş politikalarından dolayı oluşan belirgin bir mesafe var. Diğer taraftan Ahmet Davutoğlu’nun başkanlığındaki Gelecek Partisi’nin hitap ettiği seçmen kitlesinde güçlü bir aktör olarak Erdoğan’ın varlığı ortadayken bu partinin tek başına iktidar olmasının imkansız olduğunu görmek için siyaset bilimci olmaya gerek yok sanırım. Ülkedeki siyasi tıkanıklığı aşmaya yönelik etkili bir aktör olabilir mi? Ahmet Davutoğlu yapacağı “içeriden” muhalefetle muhafazakar tabandaki seçmenin kafasını biraz daha karıştıracağı, dahası Erdoğan’ın yaşadığı yıpranmayı biraz daha hızlandıracağı muhakkak. Fakat bunun siyasette bir değişim rüzgarı estirecek kadar güçlü olacağı pek olanaklı değil. Bu olanaksızlığın birçok nedeni var. Bir nedeni ülkedeki siyasi kutuplaşmaysa bir diğer nedeni de Ahmet Davutoğlu’nun tam olarak ne söylediğini, neye itiraz ettiğini, ne vaat ettiğini topluma ulaştıracak ve toplumda bir güven duygusu yaratmasına olanak sağlayacak bir medyanın olmaması. Bir diğer ve bana göre en önemli nedense seküler-muhalif kesimdeki Davutoğlu’na olan mesafe ve muhafazakar tabanı etkisi altında tutan Erdoğan gibi güçlü bir aktörün varlığı. Bu nedenle sözlerinin etkisi de sonucu da sınırlı kalacaktır. Muhalefet partileri ile gireceği muhtemel bir ittifak durumunda da Erdoğan’ın karşısına çıkacak adayın kimliği Davutoğlu gibi muhafazakar tabana hitap eden bütün siyasetçilerin işlevini belirleyecek. Cephe siyaseti, Davutoğlu’nun etkilediği, ikna ettiği seçmen kitlesini Erdoğan’ın karşısındaki adaya yöneltmeye imkansız hale getiriyor. Bu durumu Saadet Partisi’nin hem CB seçimlerindeki hem de belediye başkanlığı seçimlerindeki politikasında net olarak görebiliyoruz. Saadet Partisi kendi tabanını CHP’li bir adaya yönlendirmekte zorlanacağını bildiği için her iki seçimde de ya kendi adaylarını çıkardılar ya da tarafsız kalmayı tercih ettiler. Dolayısı ile Ahmet Davutoğlu’nun etkili bir aktör olup olmayacağını yukarıda da dediğim gibi daha çok Erdoğan’ın karşısına çıkacak adayın kim olacağı belirleyecek. Siyasete yeni bir ses, yeni bir anlayış getirebilir mi? Ahmet Davutoğlu’nun, geçmişte İslamcı siyaset felsefesine dayalı bir dış politika benimsemesi, özellikle Suriye politikası, başbakanken içerideki antidemokratik uygulamalara itiraz etmemesi gibi nedenlerle oluşan ciddi bir bagajı var. Bu bagaj Davutoğlu’nun siyasette yeni bir anlayış oluşturacak, bu anlamda kitleleri etkileyecek bir aktör olmasının önünde ciddi bir engel. Dahası parti kuruluş toplantısında yaptığı konuşmadaki Neo Osmanlıcılık çağrışımı yapan ‘medeniyet vurgusu’, ‘kutlu dava aşkı’ gibi eskinin devamı algısı oluşturacak cümleler ve ‘geleneğe bağlı özgürlük‘ gibi tuhaf yaklaşımlar siyasette yeni bir anlayış geliştirme çabası içinde olmadığının da göstergesi. Kişisel kanaatim: Ahmet Davutoğlu, Gelecek Partisi ile daha çok Erdoğan sonrası dönemde muhafazakar kesimin gidebileceği kapılardan biri olma amacı güdüyor. Fakat bütün bunlara rağmen muhafazakar kesime yönelik konuşan, onlarla diyalog kurabilen siyasetçilerin demokrasi, özgürlükçü laiklik, eşitlik, adalet, liyakat gibi değerlerin önemine vurgu yapan, bu değerler üzerinden yürütülecek bir siyaseti yücelten her yapının, partinin, siyasetin ülkedeki demokrasi lehine oluşacak toplumsal dönüşüme olumlu katkı vereceğini düşünüyorum. Dahası evrensel değerler esas alınarak kurulan her partinin toplumsal barışı sağlama adına ülkenin yararına olacağını düşünüyorum.