Borçlanma ve erken emeklilik, yanı sıra prim günleri hesaplanmaya başlandı. Bakanlık çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Hatırlanacağı gibi, EYT’yle ilgili yapılan düzenleme ve iyileştirmeler sayesinde 4 milyonu aşkın kişi de emekli olmuştu.

9 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar ve borçlanmayla başlangıcını bu tarihe çekebilenler için yaş şartı kaldırıldı. Ancak staj ve çıraklık yapanlar, bu düzenleme kapsamında yer alıp almayacakları konusunda beklenti içerisindeler. Yeni Meclis döneminde, staj ve çıraklık düzenlemesi için yeni adımlar atılıp atılmayacağı ise merak konusu. İşte, staj ve çıraklık düzenlemesiyle ilgili detaylar!

9 Eylül 1999’dan önce sigortalı olan veya borçlanmayla başlangıcını bu tarihe çeken kişilere EYT yasası kapsamında emeklilik yolu açılırken, çıraklık yapanlar da heyecanlı bir bekleyiş içerisindeler.

Eski Çalışma Bakanı Vedat Bilgin’in geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklama büyük bir heyecan yarattı. Peki, neler yapılabilir? İşte detayları…

EYT düzenlemesi, 4 milyondan fazla kişiye emeklilik imkanı sunarak büyük bir yol açtı. 9 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar ve borçlanma yoluyla başlangıcını bu tarihe çekebilenler için yaş şartı kaldırıldı. Bu düzenlemenin ardından staj ve çıraklık yapanlar da umutlu bir bekleyişe girdi.

Mevcut sistemde ise staj ve çıraklık için yapılan sigortalar sağlık sigortaları olarak kabul edilerek primlendiriliyor. Bu nedenle, emeklilik için gerekli olan primler yatırılmıyor.

Bu durumda, mevcut mevzuata göre staj veya çıraklık başlangıcı olarak kabul edilmeyen ve ödenilen primler de emeklilik hesabında kullanılmamaktadır.

Ancak, bazı istisnalar bulunmaktadır. Avukatlar, sigortalı olmadan önce 6 ay mahkemelerde ve sonraki 6 ay avukat yanında olmak üzere toplam 1 yıllık staj süresini onaylı baro belgesi ve borçlanma talep dilekçesiyle kuruma başvurarak borçlanabilirler. Tam bir yıl süresince borçlanmak zorunlu değildir, ihtiyaç kadar borçlanma yapılabilmektedir. Ayrıca, staj yapan annelere bir ayrıcalık tanınmaktadır. Anneler, sigortalı olmadan önce yaptıkları doğumları borçlanamazken, staj veya çıraklık sonrasında dünyaya gelen çocukları için borçlanma yapabilmektedirler. Eğer staj veya çıraklık süresi ile sigortalı çalışmaya başlama arasında doğumlar meydana gelmişse, bu doğumlar borçlanıldığında sigorta başlangıcı geri çekilebilir ve yaş ve prim şartı da düşebilir.

Staj ve çıraklık sigortasıyla ilgili düzenlemelerin yeni Meclis döneminde yapılıp yapılmayacağı henüz netlik kazanmamıştır. Ancak, EYT düzenlemesiyle birlikte bu konuda da ilerlemelerin olabileceği göz önünde bulundurulmaktadır. Yakından takip edilmesi gereken bir konu olarak önemini korumaktadır.

BAKAN  NE SÖYLEMİŞTİ?

Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklama çıraklık yapanları heyecanlandırdı. Bilgin, stajın bir mağduriyet olmadığını belirterek, “Onlarla kimse bir iş akdi yapmıyor. Bu sebeple onların iş emeklilik primleri ödenmemiş oluyor. O yüzden mağduriyetten bahsedilemez. Çıraklıkta ise farklı bir durum mevcut. Bu sebeple çıraklığa yönelik çalışmalarımız var” dedi.

Yeni kabinenin belli olmasının ardından bu konuda atılacak adım merakla bekleniyor. Bu kişilere düzenleme kapsamında borçlanma imkanı verilmesi söz konusu olabilecek.

Beklenen olursa, çıraklık sigorta girişi olanlar, bu dönemler için borçlanma yaparak, söz konusu süreleri uzun vadeli sigorta kollarından saydırabilecek, işe başlangıç tarihi yapabilecek. Böylece çıraklık yapanların işe başlangıç tarihleri geriye çekilecek.

KİMLER YARARLANIR?

Yani beklenen düzenleme gelirse, çıraklık sürelerinin sigorta süresi sayılması için borçlanma yapılması yetecek. Çıraklığını 9 Eylül 1999 öncesinde yapmış ancak çalışmaya daha sonra başlamış olanlar, borçlanma yaparak sigorta başlangıcını çıraklık tarihi yapabilecek. Bu sayede EYT kapsamına girebilecek.

PRİME DİKKAT!

Yapılacak düzenlemeden yararlanmak için geçmişte çıraklık yapmış olmak yetmeyecek. Bu dönemde çıraklık sigortasının yapılmış ve kısa vadeli sigorta kollarına priminin yatırılmış olmasına bakılacak. Çıraklık sigortası yapılmış ve primi yatırılmış kişiler yararlanabilecek.

Editör: Bilal Kayaaltı